Noten leren lezen – Rusten : hele rust, halve rust, kwart rust en meer
Gratis proeflessen piano?
Je kunt deze les als een video bekijken (hieronder), maar je kunt deze les onder de video ook gewoon lezen.
Voor de interactieve oefeningen die bij deze les horen, scroll helemaal naar beneden op deze pagina.
Muziek bestaat over het algemeen niet uit een aaneenschakeling van alleen maar noten. Muziek heeft af en toe ook rusten nodig. Hoe schrijven we die op?
Hele rust, halve rust, kwart rust
Zoals noten een tijdsduur hebben, kunnen ook rusten een tijdsduur hebben: er zijn korte en lange rusten.
De equivalenten van hele noot, halve noot en kwart noot zijn hele rust, halve rust en kwart rust.
Hele rust
De hele rust heeft, net als de hele noot, een duur van 4 tellen.
Je kunt een hele rust in een notenbalk als volgt noteren:

Halve rust
De halve rust heeft, net als de halve noot, een duur van 2 tellen.
Je kunt een halve rust in een notenbalk als volgt noteren:

Kwart rust
En, zoals je waarschijnlijk al vermoedde, heeft de kwart rust een duur van 1 tel (net zoals een kwart noot).
Hier zie je een kwart rust in een notenbalk:

Achtste rust, zestiende rust en meer
De achtste rust, met een duur van een halve tel, kun je als volgt noteren:

Voor kortere rusten dan de achtste rust kunnen we, net zoals we dat bij de nootduur deden, vlaggetjes toevoegen.
Dit is bijvoorbeeld de zestiende rust (met een duur van een kwart tel):

En door meer vlaggen toe te voegen, kun je de tijdsduur van de rust nog korter maken.
Hieronder zie je de 32ste en 64ste rust (met tijdsduren van respectievelijk één achtste en één zestiende tel). Zulke korte rusten kom je niet erg vaak tegen.

Voorbeelden
Om je een idee te geven van de rusten in een notenbalk, kijk en luister naar de volgende voorbeelden.
Alle geluidsfragmenten beginnen met 4 tellen van de metronoom voordat de muziek begint te spelen.
De voorbeelden beginnen makkelijk en worden steeds een beetje moeilijker.
Het eerste voorbeeld gebruikt hele rusten en noten en halve rusten en noten:

Het 2de voorbeeld bevat ook halve en kwart rusten en noten:

En nu met ook achtste rusten en noten:

OK, tot nu toe gebruikte ik steeds de noot C. Laat ik vanaf nu ook de toonhoogte variëren.
Ik begin weer makkelijk: eerst met halve en kwart noten en rusten, nu dus echter wel met verschillende toonhoogtes. Probeer tijdens het luisteren naar de geluidsfragmenten niet alleen naar tijdsduren van noten en rusten te kijken, maar ook naar de toonhoogte.
De voorbeelden hieronder worden ook weer steeds iets moeilijker.
Voorbeeld 1:
(halve en kwart rusten en noten)

Voorbeeld 2:
(nu ook achtste rusten en noten)

Voorbeeld 3:
(Nu met noten die niet precies op de tel vallen)

Het laatste voorbeeld is misschien wat lastiger te volgen, omdat niet alle noten precies gelijk met een tel beginnen, maar tussen 2 tellen in.
Je zou dit kunnen oplossen door een tel (dus een klik van de metronoom) in tweeën te delen. Dit kun je doen door bijvoorbeeld bij elke tel met je hand op je knie te slaan. In het midden tussen 2 tellen is je hand dan omhoog. Een noot die precies tussen 2 tellen valt, wordt dan dus gespeeld op het moment dat je hand de hoogste stand bereikt.
De volgende interactieve oefening zal je zeker helpen om beter te worden in het herkennen van en werken met noot- en rustduur.